Overdrachtsbelasting: Hoeveel betalen en wanneer?
Wanneer u naar een nieuwe woning verhuist, moet u naast de aankoopprijs ook rekening houden met andere kosten voor de aankoop van uw woning. Zo ook de overdrachtsbelasting. Deze belasting wordt geheven bij de aankoop van onroerend goed en kan een aanzienlijk deel van uw totale aankoopkosten uitmaken.
In deze blog gaan we dieper in op de belastingvorm, benoemen we het tarief dat in 2024 geldt en gaan we dieper in op een mogelijke vrijstelling die kopers kunnen krijgen in specifieke gevallen.
Wat is overdrachtsbelasting?
De overdrachtsbelasting is een belasting die wordt geheven bij de overdracht van onroerend goed, zoals bij de aankoop van een woning of bedrijfspand. Wanneer iemand een bestaand pand koopt, dient hij of zij overdrachtsbelasting te betalen aan de Belastingdienst. De hoogte van de overdrachtsbelasting is een percentage van de koopsom of de waarde van het onroerend goed en kan variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals de aard van het vastgoed en de relatie tussen koper en verkoper.
De overdrachtsbelasting in 2024
De overdrachtsbelasting die u betaalt in 2024 bedraagt 2% van de aankoopwaarde van een bestaande woning. De hoogte ervan wordt vastgesteld door de woningwaarde op het moment van verkrijgen. Dit betekent dat de overdrachtsbelasting berekend wordt over de koopsom van de woning.
Voor een nieuwbouwwoning gelden weer andere regels. Zo betaalt u geen overdrachtsbelasting op de woning maar mogelijk wel op de grond.
Rekenvoorbeeld: Hoeveel overdrachtsbelasting moet u betalen?
Stel dat u een bestaande woning koopt voor een bedrag van €300.000. Het standaardtarief voor overdrachtsbelasting bij de aankoop van een woning is momenteel 2%. Om te berekenen hoeveel overdrachtsbelasting u moet betalen, vermenigvuldigt u het aankoopbedrag met het belastingtarief:
Overdrachtsbelasting = Aankoopbedrag * Belastingtarief
Overdrachtsbelasting = €300.000 * 0,02 = €6.000
U moet dus €6.000 aan overdrachtsbelasting betalen bij de aankoop van deze woning.
Wanneer overdrachtsbelasting betalen?
De overdrachtsbelasting betaalt u bij de notaris wanneer de overdracht van een woning plaatsvindt. In de meeste gevallen is de koper degene die de overdrachtskosten betaalt op een bestaande woning. Dit noemt men ook wel kosten koper (k.k.). Indien afgesproken kan het echter ook zo zijn dat de verkopende partij deze kosten voor zijn rekening neemt. In dat geval is er sprake van een verkoop vrij op naam (v.o.n.). Dit is met name het geval bij nieuwbouwwoningen en in uitzonderlijke gevallen.
Overdrachtsbelasting voor starters
Vanaf 1 januari 2021 is de overdrachtsbelasting voor personen tussen 18 en 34 jaar die een eigen woning kopen om zelf te bewonen, in het leven geroepen. Dit staat ook wel bekend als de startersvrijstelling. De aanpassingen in de overdrachtsbelasting zijn voornamelijk gericht op het ondersteunen van jonge huizenkopers, om het hen gemakkelijker te maken om een eerste woning te kopen. Er zijn overigens wel enkele voorwaarden waaraan u moet voldoen om als starter recht te hebben op de startersvrijstelling:
- De vrijstelling is enkel van toepassing op de aankoop van woningen met een prijs tot € 510.000.
- De vrijstelling geldt uitsluitend wanneer u zelf in de woning gaat wonen.
- De vrijstelling kan slechts eenmaal worden gebruikt.
- De vrijstelling is beschikbaar voor kopers tot 35 jaar.
- Indien u samen met een partner koopt en slechts één van u jonger is dan 35 jaar, wordt 2% overdrachtsbelasting berekend over de helft van de aankoopprijs van de woning.
Wanneer hoeft u geen overdrachtsbelasting te betalen?
Naast de vrijstelling voor starters zijn er nog enkele redenen waarom u mogelijk geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen:
- Bij geregistreerd partnerschap of gemeenschap van goederen wordt u direct voor de helft mede-eigenaar van de eigen woning van uw partner. Aangezien dit geen nieuwe verwerving betreft maar eerder een samenvoeging van bezittingen, bent u geen overdrachtsbelasting verschuldigd.
- Door het wettelijk erfrecht of door middel van een testament kunt u in de toekomst eigenaar worden van een woning. Als u een woning erft als gevolg van een nalatenschap, bent u successierecht verschuldigd. Om dubbele belastingheffing te voorkomen, hoeft u echter geen overdrachtsbelasting te betalen.
Daarnaast zijn er nog meer voorwaarden die mogelijk aan de orde kunnen zijn, waardoor u geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen:
- Wanneer er sprake is van een samenloop met de heffing van omzetbelasting
- Bij een bedrijfsoverdracht aan familie, bijvoorbeeld van ouders aan kinderen
- Bij de verdeling van een gemeenschappelijk bezit tussen samenwonende partners (wanneer de eigendomsverhouding van de gezamenlijke woning tussen de 40 en 60 procent ligt).
Meer weten over de overdrachtsbelasting voor een specifieke koopwoning?
Heeft u een interessante koopwoning op het oog en bent u benieuwd naar de specifieke kosten voor de aankoop ervan? Dan kunt u het beste terecht bij een financieel adviseur of een notaris. Voor algemene vragen kunt u uiteraard ook bij Makelaar André terecht. Ik help u graag bij het beantwoorden van prangende vragen.
